Odszkodowanie i rekompensata stanowią dwie różne formy „wynagrodzenia” poniesionych szkód. Często oba pojęcia są używane zamiennie, jednak ich definicje są różne i zdecydowanie nie należy ich identyfikować. W zależności od rodzaju poniesionej szkody możesz żądać od podmiotu zobowiązanego do naprawienia szkody odszkodowania i rekompensaty oddzielnie lub łącznie, jeśli jesteś w stanie udowodnić rozmiar i rodzaj krzywdy.
Czym jest odszkodowanie?
Odszkodowanie jest świadczeniem pieniężnym stanowiącym naprawienie szkody, która w odróżnieniu od krzywdy dotyka sfery zewnętrznej, a nie wewnętrznej. Celem odszkodowania jest wyrównanie straty, która zdarzenie sprawcze wywołało w aspekcie materialnym. Dla roszczeń w tym zakresie ważne będą wszelkiego typu obliczenia matematyczne, odniesienia do rynkowych cen i kosztów rzeczy i usług, dowody w postaci faktur i rachunków imiennych jak chodzi o wydatki poniesione przez poszkodowanego. Istotnym jest, aby poszkodowany mógł udokumentować poniesione wydatki czy też poniesione straty np. koszty leczenia, koszty napraw itp.
Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Co do zasady, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Czym jest zadośćuczynienie?
Zupełnie inną formą naprawienia szkody jest zadośćuczynienie, które ma zastosowanie do szkód niematerialnych, co do których kodeks cywilny używa sformułowania „doznana krzywda”. O tym jak wysokie zadośćuczynienie otrzymasz zadecyduje sąd, w każdym przypadku dokonując indywidualnej oceny doznanych krzywd. Ocena ta nie może być jednakże dowolna. Podnieść należy, iż nie ma jednoznacznego rozwiązania na w pełni precyzyjne wyliczenie kwoty zadośćuczynienia, ponieważ krzywda jest niewymierna. Z całą pewnością należy skonstatować, iż zadośćuczynienie należy się za wszelkie cierpienia zarówno psychiczne, jak i fizyczne pozostające w związku przyczynowo – skutkowym ze zdarzeniem będącym podstawą odpowiedzialności określonego podmiotu. Doktryna i orzecznictwo wypracowały jednak pewne zasady, które winny być wzięte pod uwagę przez sąd orzekający. Po pierwsze zadośćuczynienie nie może opierać się wyłącznie na procentowym wyliczeniu uszczerbku na zdrowiu i zaproponowaniu określonej kwoty za jeden procent uszczerbku. Tego rodzaju rozwiązanie nie znajduje żadnej podstawy w przepisach prawa, zaś taka praktyka była wielokrotnie krytykowana w orzecznictwie Sądu Najwyższego.
Po drugie zasądzane przez sądy zadośćuczynienia w sprawach podobnych również nie mogą być decydujące dla oceny innych przypadków. Odwoływanie się do orzeczeń zapadłych w innych, acz bardzo zbliżonych sprawach, ma duże znaczenie. Jednakże tak jak i w przypadku określenia procentowego uszczerbku na zdrowiu, posiada ono charakter pomocniczy. Każdy bowiem przypadek powinien być oceniany indywidualnie oraz z uwzględnieniem wszelkich okoliczności sprawy.
Po trzecie nie sposób wymienić wszystkich czynników, które mogą decydować o wysokość należnego nam zadośćuczynienia. Pamiętać trzeba, że rozmiar krzywdy jest w istocie elementem subiektywnym, dlatego też bardzo ważne znaczenie powinny mieć w dużej mierze odczucia osoby poszkodowanej. Istnieje kilka elementów, które z całą pewnością winny zostać wzięte pod uwagę przez sąd orzekający, np.:
- okres trwania cierpień fizycznych i psychicznych oraz ich nasilenie
- stopień inwazyjności ewentualnych zabiegów medycznych
- nasilenie i czas trwania ewentualnych dolegliwości bólowych
- wpływ na dotychczasowe życie poszkodowanego
- ogólna sprawność fizyczną i psychiczną poszkodowanego
- prognozy stanu osoby poszkodowanej na przyszłość
- zeszpecenie ciała
- utrata zdolności do pracy połączona z poczuciem krzywdy u poszkodowanego
- brak możliwości rozwoju osobistego
- brak możliwości wykonywanie zajęć życia codziennego, w tym realizowania pasji, hobby, aktywności sportowej
- konieczność korzystania z opieki i pomocy osób trzecich
Warto w tym miejscu dodać jeszcze, iż zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny. Oznacza to, że musi przedstawiać wartość ekonomicznie odczuwalną, ponieważ życie i zdrowie ludzkie są dobrami szczególnie chronionymi przez prawo. Zadośćuczynienie powinno być zatem odpowiednio wysokie, aby w jak największym stopniu zrekompensować osobie poszkodowanej cierpienia doznane wskutek określonego zdarzenia je wywołującego.
Więcej na Szybkoo.pl
