Przechowywanie żywności to problem z którym ludzie borykali się już od najdawniejszych czasów. Długoterminowe przechowywanie żywności bez lodówki było nie lada wyzwaniem. W ciepłym klimacie żywność była stale dostępna, natomiast człowiek za to musiał szybko zjadać to, co zebrał lub upolował. Nawet poddane obróbce termicznej rośliny czy mięso nadawało się do spożycia w krótkim czasie. Trzeba było nauczyć się konserwować i przechowywać zapasy. I tak żywność przechowywano w jaskiniach, pieczarach, suszono, peklowano w solankach, zatapiano w miodzie, wędzono w dymie. Żywność zanurzało się też w koszach w zimnej wodzie jeziora czy strumienia. Szybko zauważono też, że żywność ułożona w dołach i przykryta śniegiem może zachować świeżość aż do roztopów. W piwnicach średniowiecznych kamienic wydzielano pomieszczenia jako tzw. lodownie.
W Europie w latach 70-tych XIX w. inżynier Carl von Linde skonstruował chłodziarkę sprężarkową na skroplony etyl dimetylowy, która to zamontowana była w jednym z monachijskich browarów. I tak z pomocą człowiekowi przyszła lodówka. Pierwsze lodówki domowe wyprodukowano w 1913 roku w Niemczech i USA. Od tej pory w nowoczesnych już społeczeństwach przygotowanie żywności do długotrwałego przechowywania stało się fantastycznym sposobem nie tylko na codzienne potrzeby chłodzenia ale też na przetrwanie w sytuacjach kryzysowych.
Przechowywanie żywności na kryzysowe sytuacje
Aby przetrwać kilka miesięcy, specjaliści doradzają zaopatrzenie każdej rodziny w wystarczającą ilość zapasów odłożonych w bezpieczne i odpowiednio przygotowane miejsce. Najlepiej zacząć od zgromadzenia trzymiesięcznego zapasu żywności, którą preferują członkowie rodziny.
Ważne jest, aby wiedzieć, jak długo i prawidłowo można przechowywać określony produkt.
Zatem zaczynając organizować spiżarnię należy wybierać produkty spożywcze, które mają długie terminy przydatności do spożycia. Należą do nich takie artykuły spożywcze jak sucha fasola, biały ryż, makarony.
Ponadto, należy rozważyć różne sposoby, aby pomóc im przetrwać znacznie dłużej niż na półce sklepu spożywczego. Jest to szczególnie istotne dla właścicieli domów, którzy chcą zgromadzić wystarczającą ilość produktów nadających się do długoterminowego przechowywania żywności. Należy pamiętać i zatroszczyć się by była to żywność pełna niezbędnych witamin i minerałów.
Współcześnie istnieje wiele metod utrwalania i przechowywania produktów spożywczych w gospodarstwie domowym. Należą do nich:
– suszenie
– kwaszenie
– utrwalanie solą
– utrwalanie poprzez podgrzanie
– utrwalanie cukrem
– utrwalanie octem spirytusowym
– zamrażanie
Wykorzystanie lodówki oraz zamrażarki jest najprostszym i bardzo skutecznym sposobem na. długoterminowe przechowywanie żywności.
Wiele gospodyń zadaje sobie pytanie, jak długo żywność jest bezpieczna w lodówce oraz jakie produkty mogą być przechowywane poza lodówką. Podstawowy błąd związany z przechowywaniem żywności, to upychanie wszystkiego do lodówki. Okazuje się jednak, że wiele produktów nie musi być w niej być przechowywanych, niektóre wręcz nie powinny. Pomidory, ogórki, buraki, ziemniaki, cebula, czosnek – te warzywa należy przechowywać poza lodówką, najlepiej w miejscu zacienionym. Lista takich produktów jest dużo większa, zatem zawsze należy sprawdzać co zaleca producent.
Przechowywanie żywności w lodówce – kluczowe informacje
Zarówno nabiał, mięso i wędliny nie powinny być przechowywane poza lodówką. Jajka można przechowywać w lodówce do 4 tygodni. Jeśli chodzi o owoce należy pamiętać, że kiwi i winogrona dłużej zachowają świeżość, jeśli będą przechowywane w niższej temperaturze. Podobnie z różnego rodzaju sałatkami i surówkami, sosami.
Zamrażanie jest najnowocześniejszą i najlepszą metoda konserwowania produktów spożywczych.
W niskich temperaturach(-18,-20 stopni C) można przechowywać zarówno roślinne (warzywa i owoce) jak i mięso. W trakcie prawidłowego przechowywania mrożonek z owoców i warzyw straty witamin są minimalne. Temperatura zamrażarki nie może być wyższa niż -18 stopni C. Tylko taka temperatura gwarantuje trwałość przechowywanych produktów. Należy jednak pamiętać, że produkty zachowują dobrze swe wartości odżywcze pod warunkiem właściwego ich rozmrożenia a rozmrożonych produktów nie wolno powtórnie zamrażać. Trzeba je wykorzystać bezpośrednio po rozmrożeniu.
Aby uniknąć szkodliwych bakterii wynikających ze złego przechowywania żywności w lodówkach należy mieć świadomość o terminach przydatności większości produktów spożywczych. I tak w lodówce przechowujemy:
– Surową wieprzowinę: 3 do 5 dni
– Surowy drób: 1 do 2 dni
– Surową wołowinę: 1 do 2 dni
– Zupy i gulasze: 3 do 4 dni
– Jaja: 3 do 5 tygodni
Mrożenie w temperaturze -18 stopni C lub niższej:
– Surowa wieprzowina: 4 do 12 miesięcy
– Surowy drób: 1 rok
– Surowa wołowina: 3 do 4 miesięcy (mielona), 4 do 12 miesięcy (steki)
– Zupa i gulasze: 2 do 3 miesięcy
Jaka jest najlepsza żywność o długim okresie przydatności do spożycia?
Kiedy patrzymy na żywność z najbardziej wydłużonym okresem przydatności do spożycia, przekonamy się, że istnieje szeroki asortyment artykułów spożywczych, w które możesz zainwestować, a które będą przydatne do spożycia znaczny czas. Z tym, że najważniejszym aspektem utrzymania żywności bezpiecznej do spożycia jest zapewnienie, że jest ona odpowiednio przechowywana. W przeciwnym razie będzie się szybko psuć.
Najlepszym jedzeniem o najbardziej wydłużonym okresie przydatności do spożycia jest suszona fasola i ryż. Gdy ryż i fasola są odpowiednio przechowywane, mogą przetrwać nawet 30 lat! Najlepszym sposobem na upewnienie się, że Twój ryż i fasola pozostaną świeże i bezpieczne dla żywności będzie umieszczenie ich w szczelnych pojemnikach, które pomogą zapobiec gromadzeniu się wilgoci, która jest odpowiedzialna za psucie się żywności w czasie.
Można łatwo znaleźć wielu producentów, którzy wysyłają do klienta żywność w wstępnie uszczelnionych pojemnikach hermetycznych, więc nie trzeba już inwestować w specjalistyczny sprzęt na własną rękę.
Ponadto warto zauważyć, że fasola i ryż mogą być podstawą do tworzenia wyśmienitych posiłków gdy podamy je z odpowiednimi przyprawami.
Oprócz ryżu i fasoli jest wiele innych rodzajów żywności, które możemy przechować w swoim długoterminowym magazynie. Aby być w dobrej formie zawsze potrzebujemy wielu witamin i minerałów, zatem lista produktów które można przechowywać długoterminowo jest całkiem bogata.
Zalecane produkty, które warto mieć w swojej spiżarni:
1. Miękkie ziarna
Pozycje takie jak kasza, jęczmień i żyto oferują znacznie więcej możliwości niż stworzenie pysznego śniadania. Zapewniają również do ośmiu lat bezpiecznego przechowywania żywności, jeśli są odpowiednio zamknięte.
Konieczne jest dodanie do pojemników pochłaniaczy tlenu oraz ich szczelne zamknięcie, w przeciwnym razie istnieje prawdopodobieństwo zepsucia. Najlepiej jest kupować od producenta miękkie ziarna w szczelnym pojemniku .
2. Ziarna twarde
Innym zbożem, na które należy zwrócić uwagę, są twarde ziarna, takie jak biała pszenica, proso i gryka. Można je wykorzystać do wielu smacznych przepisów. W przeciwieństwie do ziaren miękkich, ziarna twarde mogą przetrwać znacznie dłużej (nawet do 12 lat) przy odpowiednim przechowywaniu.
3. Mąka
Podczas stanu wyjątkowego lub katastrofy naturalnej, jednym z głównych przedmiotów, które najczęściej znikają z półek sklepu spożywczego, jest mąka. Jest to jeden z najbardziej wielozadaniowych składników, który jest również niedrogi a zarazem ma długą trwałość pod warunkiem że jest przechowywany w szczelnym opakowaniu, w suchym miejscu.
4. Suchy makaron
Ogromna zaletą suchego makaronu jest to, że ma potencjał, aby trwać znacznie dłużej niż myślisz. Większość rodzajów suchego makaronu w lokalnym sklepie spożywczym przetrwa do dwóch lat po upływie daty ważności, co czyni go doskonałą opcją do przygotowywania posiłków w nagłych wypadkach. Średnio makaron może przetrwać do 30 lat, co stawia go w tej samej lidze co fasola i ryż, zwłaszcza jeśli jest przechowywany w szczelnym pojemniku.
5. Fasola w puszce
Jeśli wolisz skupić się głównie na żywności w puszkach to fasola może być świetną alternatywą dla suszonej. Większość fasoli w puszkach będzie trwać do sześciu lat, o ile są one przechowywane w chłodnym i suchym miejscu. Jedną z najważniejszych rzeczy podczas puszkowania żywności jest rozważenie botulizmu czyli zatrucia jadem kiełbasianym, ponieważ może być śmiertelny.
6. Odwodnione, inaczej suszone owoce i warzywa
Najłatwiej w procesie suszenia użyć dehydratora inaczej suszarki do warzyw, owoców i grzybów. Są one stosunkowo łatwe w obsłudze i są doskonałym sposobem, aby zrobić własne suszone owoce na przekąski dla dzieci i dorosłych. Ta metoda jest jedną z najstarszych sposobów utrwalania produktów i zyskuje coraz więcej zwolenników. Tradycyjne suszenie w słońcu w lub cieple pochodzącym z innych źródeł (nad kuchnią, grzejnikiem elektrycznym, w piekarniku lub piecu do pieczenia chleba) zastąpiły współcześnie właśnie niezastąpione suszarki.
Można wysuszyć większość owoców tj. jabłka, rodzynki, morele i inne produkty, aby pomóc im przetrwać do 30 lat, oczywiście przy odpowiednim przechowywaniu. Dobry susz można uzyskać jedynie z surowych, świeżych, zdrowych i w pełni dojrzałych produktów. Tak jak w innych sposobach obróbki żywności nie nadają się do długoterminowego przechowania owoce i warzywa obite, zwiędłe, zgniecione czy nadgniłe.
Podobnie jak w przypadku każdego innego rodzaju przechowywanej żywności, należy regularnie sprawdzać, czy nie ma oznak zepsucia, które mogą objawiać się nieprzyjemnym zapachem, wyciekiem lub pleśnią.
7. Suszone lub liofilizowane mięso
Mięso psuje się ono stosunkowo szybko, gdy jest przechowywane w złej temperaturze. Dobrą alternatywą jest wybór suszonego mięsa, którego kupione w sklepie wytrzymuje nawet dwa lata, jeśli opakowanie pozostanie nieotwarte.
Jeszcze lepszym rozwiązaniem jest zrobienie własnego. Upewnij się jednak, że używasz chudego mięsa, ponieważ będzie ono trwalsze niż tłuste kawałki.
Peklowanie mięsa jest specjalną umiejętnością, ale jest to doskonała umiejętność, której warto się nauczyć – wymaga jedynie odpowiedniej soli, wody z ulubionymi przyprawami oraz czasu. Bardzo ważne jest aby mięso było przechowywane z dala od światła słonecznego.
Liofilizowane mięso jest kolejną popularną alternatywą, ponieważ gwarantuje, że twoje mięso pozostanie bezpieczne przez okres do 15 lat, gdy będzie przechowywane prawidłowo. Liofilizacja jest niczym innym jak suszeniem polegającym na połączeniu obniżania ciśnienia (dzięki warunkom próżniowym) i obróbce cieplnej.
8. Mięso w puszkach
Istnieje wiele różnych rodzajów mięsa w puszkach, które można znaleźć w sklepie spożywczym. Mięso w puszkach można przechowywać do pięciu lat, jednakże należy pamiętać o sprawdzeniu go przed jedzeniem pod kątem botulizmu czyli zatrucia jadem kiełbasianym.
Szukając puszek dla przygotowania swoich zapasów, należy wybrać takie, które oferują przepisy z dwoma głównymi składnikami: mięsem i solą. W przeciwnym razie mogą zepsuć się szybciej, tym samym mają krótki termin do spożycia.
9. Masło orzechowe
Masło orzechowe jest fantastycznym składnikiem ze względu na wysoką zawartość tłuszczu – należy jednak pamiętać, że ma wysoką zawartość kalorii.
Zamiast zwykłych słoików z gotową masą masła orzechowego, które można łatwo znaleźć w sklepie spożywczym, możesz również zdecydować się na sproszkowane masło orzechowe, które będzie trwać znacznie dłużej i może być używane na bieżąco nawet przez 15 lat. Nie zapominajmy, że możemy je przygotować w domowym zaciszu. Potrzebne są tylko: orzechy i mikser lub rozdrabniacz.
10. Cukry i substancje słodzące
Istnieje wiele cukrów i naturalnych substancji słodzących, które mogą przetrwać bez końca w magazynie żywności, takich jak surowy miód. Musisz przechowywać te składniki z ostrożnością. Na przykład, surowy miód może ulec zepsuciu, jeśli jest narażony na działanie wody, więc musi znajdować się w pojemniku odpornym na wilgoć.
Inną świetną alternatywą jest biały cukier, brązowy cukier, cukier puder lub cukier trzcinowy, który również może być przechowywany w nieskończoność, gdy jest hermetycznie zamknięty.
Współcześnie zyskuje na popularności czysty syrop klonowy, którego można dodać do wielu przepisów. Należy jednak upewnić się czy rzeczywiście jest to syrop 100%
Niestety, większość popularnych marek kupowanych w sklepach spożywczych nie zawiera nawet syropu klonowego w swoich składnikach. To samo można powiedzieć o syropie kukurydzianym.
11. Mleko w proszku
Innym dla niektórych niezbędnym składnikiem w kuchni jest mleko w proszku. To dlatego, że mleko w proszku może przetrwać do 25 lat, jeśli jest przechowywane w chłodnym i suchym miejscu. Łatwo je rozpoznać czy jest zdatne do spożycia – jeśli zmieni się jego kolor na żółty i zapach wyraźnie na zjełczały czas najwyższy wyrzucić je do kosza.
12. Przyprawy
Każdy rodzaj przypraw, który posiadasz powinien być suchy. Średnio, większość przypraw może przetrwać do czterech lat, w zależności od sposobu przechowywania.
13. Puszki z warzywami
Warzywa w puszkach mogą być przechowywane od 1 roku do 5 lat, w zależności od zawartości. Kwaśna żywność nie będzie trwała tak długo jak niekwaśna. Puszki należy zużywać na bieżąco i ewentualnie uzupełniać zapas.
Przechowywanie żywności długoterminowej – sprzęt, narzędzia pracy, opakowania
W należycie zagospodarowanym domu nie ma w zasadzie potrzeby starania się o dodatkowy sprzęt i narzędzia, przeznaczone wyłącznie do przygotowywania zapasów. To listy ‘niezbędnych’ produktów zaliczamy:
– szklane pojemniki (butelki, słoiki z zakrętką)
– woreczki do mrożonek
– folię aluminiową
– miski, sita, tace plastikowe, lejki, tarki, termometr, waga, noże, nożyczki, maszynka do drylowania itp.
Przechowywanie żywności – dwa polecane opakowania:
- torby mylarowe – pomagają one zablokować tlen i światło przed przenikaniem do żywności, co spowoduje jej wcześniejsze zepsucie.
- Plastikowe wiadra bezpieczne dla żywności. Wiadra przystosowane do kontaktu z żywności mogą pomóc żywności przetrwać nawet 30 lat, jeśli są przechowywane w idealnych warunkach.
Oprócz rodzaju opakowania, które wybierzesz, będziesz chciał również upewnić się, że Twoja spiżarnia jest wygodna i bezpieczna dla optymalnej ochrony żywności. Musi być chłodna i sucha, może to być zimna piwnica lub podziemna spiżarnia. Dodatkowa zamrażarka na pewno będzie przydatna, ale jeśli nastąpi awaria prądu, wszystko w końcu się zepsuje.
Istotne jest również, aby upewnić się, że nie ma żadnych źródeł światła, które mogłyby wpłynąć na twoje opakowanie. Jeśli to możliwe, zdecyduj się na pomieszczenie, które nie ma okien.
Przygotowanie żywności długoterminowej jest czymś co każdy powinien rozważyć. Przy podejmowaniu decyzji, ile żywności należy mieć na wypadek sytuacji kryzysowej należy wziąć pod uwagę: liczbę osób, długość czasu, na który chcesz się przygotować oraz jaką dużą ilością miejsca dysponujesz do przechowywania żywności.
Na zakończenie należy zaznaczyć, że oprócz żywności – w sytuacji kryzysowej dostęp do czystej wody jest priorytetem. 4 litry wody na osobę dziennie to bezpieczny przelicznik, który pomoże w decyzji jaki zapas wody warto przygotować.